“Đi mô cũng nhớ quê mình, nhớ giọng nói, nhớ tiếng cười, nhớ cả những từ mà chỉ ở quê mình mới có.” Bạn có biết, dải đất miền Trung không chỉ níu chân du khách bởi cảnh sắc thiên nhiên hữu tình mà còn bởi chính âm sắc ngôn ngữ đặc trưng của con người nơi đây. Cùng tui – một đứa con sinh ra và lớn lên trên mảnh đất đầy nắng gió này – khám phá nét duyên thầm của từ địa phương miền Trung nghen!
Gió Lào cát trắng, hun đúc nên lời nói “chát chúa” mà tình nghĩa
Người ta thường nói, con người miền Trung sống tình cảm, chân chất ẩn sau vẻ ngoài gai góc, xù xì như chính gió Lào cát trắng đã hun đúc nên họ. Điều này thể hiện rõ nét qua cách sử dụng từ địa phương. Nghe có vẻ “chát chúa” nhưng lại chất chứa biết bao chân thành, mộc mạc.
Ví dụ:
- Thay vì nói “ăn cơm” như thường lệ, người miền Trung hay nói “chén cơm” nghe thật gần gũi, thân thương.
- Từ “mô, răng, rứa, ni” thay cho “đâu, sao, vậy, này” tạo nên âm sắc rất riêng, rất “miền Trung”.
Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao người miền Trung lại có cách nói chuyện đặc biệt như vậy? Có lẽ bởi cuộc sống mưu sinh vất vả, quanh năm phải đối mặt với thiên tai khắc nghiệt đã tôi luyện nên tính cách mạnh mẽ, kiên cường. Chính vì thế, ngôn ngữ của họ cũng mang âm hưởng mạnh mẽ, dứt khoát hơn.
“Bắc kỳ, Nam kỳ, chẳng bằng con gái xứ Nghệ” – Vẻ đẹp tiềm ẩn trong từng câu hát dân ca
Không chỉ thể hiện qua lời ăn tiếng nói, từ địa phương miền Trung còn được gửi gắm qua những làn điệu dân ca ngọt ngào, sâu lắng. Từ “chừ”, “bậu”, “mình ơi” trong câu hát bài chòi xứ Quảng, cho đến “ni”, “tê”, “chộ” trong điệu hò khoan Huế mượt mà đều mang âm hưởng rất riêng, tạo nên nét độc đáo cho văn hóa ngôn ngữ miền Trung.
Ví dụ:
- Trong câu hò Huế: “Bao giờ cho đến tháng Mười. Lúa chín em gặt, mình ơi có về?”, từ “mình ơi” thay cho cách gọi “anh” thể hiện sự dịu dàng, tình tứ của người con gái Huế.
Chính những từ địa phương mộc mạc, giản dị ấy đã góp phần tạo nên linh hồn cho văn hóa miền Trung, làm say đắm lòng người, để ai đi xa cũng phải nhớ, phải thương.
Từ điển “bỏ túi” – Nắm bắt nhanh chóng những từ địa phương miền Trung thông dụng
Để hiểu rõ hơn về nét độc đáo trong ngôn ngữ của người miền Trung, bạn có thể tham khảo một số từ địa phương miền Trung thông dụng sau:
- Chộ: Nhìn thấy
- Tê: Đây
- Ni: Này
- Răng: Sao
- Mô: Đâu
- Rứa: Vậy
- Chừ: Bây giờ
- Bậu: Em
- Mình ơi: Anh
Ngoài ra, còn rất nhiều từ địa phương miền Trung thú vị khác đang chờ bạn khám phá. Hãy để lại bình luận bên dưới để chia sẻ những từ địa phương mà bạn biết nhé!